`  

دريافت نسخه پى‌دى‌اف

`
`

نمـاز و نيـاز(۹)

شرحی بر دعای امام سجاد درباره نماز

 

در بخش "وقت شناسی نماز"،اشاره ای به دعای امام سجاد (ع) در نماز کردیم. در اینجا، بعنوان تکمله ای از بحث، با دقت بیشتری آنرا مورد تامل قرار میدهیم. دعای مذکور چنین آغاز میشود:

الهم وقفنا فیه علی مواقیت الصلوات الخمس (بارخدایا، ما را به میقات های نمازهای پنجگانه واقف کن)

منظور از"میقات" چیست و چرا نمازهای پنجگانه را "میقات" نامیده است؟

میقات، موعدی است که برای آن وقت مشخصی تعیین شده باشد، مثل میقات حضرت موسی با پروردگار در کوه طور که یکماهه بود و به چهل شب منتهی گشت (١)، میقات آن حضرت با ساحران در روز مشخص (۲) و یا میقات روز فصل (جدائی قیامت) (۳) و حالات مختلف ماه در طول ۳۰ شب (۴).

اما چرا واقف شدن به این مواقیت را از خدا خواسته است (اللهم وقفنا ...)؟ مگر کسی از آنها واقف نیست؟ چه فرقی است میان: وقفنا، با: علمنا، فهمنا، الهمنا و ...؟ ظرافت قضیه در کجاست؟

وقوف، معنای توقف و تامل دارد، توقفی برای تدبر و شناخت. معنای مقابل آن سرسری رد شدن و سطحی نگریستن است. باین ترتیب وقوف بر نمازهای پنجگانه، پی بردن به فلسفه و حکمت آن و اندیشیدن به ابعادش میباشد. کدام ابعاد؟

دعا را ادامه میدهیم:

اللهم وقفنا فیه علی مواقیت الصلوات الخمس:

١- بحدودها التی حددت، (با همان حدودی که مرزبندی کردی)،

۲- وفروضها التی فرضت (و فرائضی که واجب کردی)،

٣- و وظائفها التی وظفت (و وظائفی که تعیین نمودی)،

۴- واوقاتها التی وقت (و اوقاتی که زمان گذاری کردی)

پس نماز چهار پایه دارد؛ مرزها و محدوده ها، فرائض، وظائف و اوقات.

باز هم ادامه میدهیم:

وانزلنا فیها:

١- منزله المصیبین لمنازلها (ما را به مرتبه و منزلت کسانیکه به آن منازل رسیدند برسان)

۲- الحافظین لارکانها (همانها که ارکان و اساسش را حفظ کردند)

۳- المودین لها فی اوقاتها علی ما سنه عبدک و رسولک (ص) (همانها که آنرا همچون پیامبر در زمان خودش ادا کردند)

۴- فی: رکوعها، و سجودها و جمیع فواضلها (در: رکوعش، سجودش و تمام بخش های مهم اش)

۵- علی اتم الطهور و اسبعه (با تمام پاکیزگی و کمال)

۶- وابین الخشوع و ابلغه (وواضح ترین و رساترین خشوع)

 


۱- اعراف ١۴۲ – اتممناها بعشر فتم میقات ربه اربعین لیلة

۲- شعراء ٣٨ – فجمع السحره لمیقات یوم معلوم

۳- نبا ١۷ – ان یوم الفصل کان میقاتا.

۴-یسئلونک عن الاهله قل هی مواقیت للناس


 

`